آرامگاه نادر

نادر شاه افشار در سال 1110 یا 1100 هجری قمری در روستای کبکان در حوالی درگز به دنیا آمد، نادر به طایفه قرقلی افشار از طوایف قزلباش تعلق داشت و در بدو جوانی جنگ با طوایف ترکمان و ازبکها را آزمود.

در دوران جوانی از سران سپاه بود و به علت رشادت به سرداری سپاه شاه تهماسب صفوی درآمد و همراه وی مشهد را از چنگ ملک محمود سیستانی بیرون آورد. پس از آن اشرف افغان را در مهماندوست دامغان و مورچه خورت اصفهان و زرقان فارس شکست داد و فتنه افغان را پس از هفت سال تمام کرد. پس از شکست دشمنان داخلی و عثمانیان در نوروز 1148 در دشت مغان به پادشاهی نشست، پس از فتح هند نادر به سخت‌گیری و ستم پرداخت و فرزند خود را کور کرد. و سرانجام در سال 1160 توسط سران قزلباش به قتل رسید. پایتخت نادر مشهد بود و قسمت‌های زیادی از آبادانی این شهر و اطراف آن و حرم‌مطهر به همت وی صورت گرفته است.

نادر بنایی برای آرامگاه خود در جنب چهار باغ شاهی در مشهد ساخت، اما بنای مقبره اخیر وی به مساحت 14400 مترمربع توسط انجمن آثار ملی و با طراحی مهندس هوشنگ سیحون ساخته شده است. مجسمه مفرغی سواره وی به ارتفاع 5/6 متر به وسیله ابوالحسن صدیقی طراحی شده ومفرغ ریزی آن در کارخانه برونی ایتالیا صورت گرفته است. بنای جدید آرامگاه شامل اتاق آرامگاه، دو تالار، موزه و ایوان‌هایی متعدد است.

موزه نادری:

این موزه در سال 1342 در مجاورت سالن آرامگاه ساخته شده است. در سالن اصلی موزه آثاری از دوره نادر و پس از آن نمایش گذاشته شده است. آلات جنگی شامل تفنگ، تپانچه، کلاه‌خود، زره و شمشیر از جمله این آثار هستند. تابلویی از صحنه‌هایی نبرد نادر در جنگ کرنال اثر استاد سیدحسین میرمصور نیز در این سالن نصب شده است. در سالن دیگر نیز که در سال 1373 به بهره‌برداری رسیده است، اشیا باستانی و مردم شناسی به نمایش گذاشته شده است.